Badanie osobowości jest jednym z ważniejszych obszarów diagnozy psychologicznej. Osobowość określana jest jako zbiór relatywnie stałych cech, dyspozycji czy właściwości człowieka nadających względną spójność jej zachowaniu. Kształtuje się ona na przestrzeni całego życia, lecz w okresie dzieciństwa proces ten zachodzi najbardziej dynamicznie. To poprzez pryzmat ukształtowanej osobowości człowiek odbiera świat, zachowuje się w dany dla siebie sposób i w charakterystyczny tylko dla niego sposób porusza się w otaczającym go świecie. Badanie osobowości w procesie diagnozy psychologicznej i psychoterapeutycznej jest istotne ze względu na fakt, że od jej wyników zależy późniejszy sposób prowadzenia terapii. W praktyce terapeutycznej i naukowo-badawczej wykorzystuje się szereg narzędzi psychometrycznych służących do badania i opisu osobowości. Służą one jako pomoc w procesie diagnozy i różnicowania, pozwalają również na monitorowanie zmian obejmujących różne aspekty osobowości. Nie każdy z tych testów nadaje się dla każdego, dlatego też dobór testów ustalany jest indywidualnie. Testy te są w formie kwestionariuszowej i rozwiązywanie ich polega na odpowiadaniu na określone pytania czy też ustosunkowywanie się do podanych twierdzeń. Do często stosowanych narzędzi tego typu należą między innymi Minnesocki Wielowymiarowy Inwentarz Osobowości MMPI-2, Inwentarz Osobowości NEO-FFI czy też Kwestionariusz Osobowości Eysencka EPQ-R. Diagnoza osobowości może okazać się bardzo owocna dla osób ciekawych swoich własnych cech dominujących, chcących poznać swoje mocne i słabe strony oraz dla osób poszukujących odpowiedzi na pytanie „kim i jaki/a jestem?”. Zdarza się, że pewne cechy osobowości mogą znacznie utrudniać funkcjonowanie; w takich sytuacjach warto poznać je bliżej, a dzięki temu jak najtrafniej określić plan terapii mającej na celu poprawę funkcjonowania danej osoby. Diagnoza osobowości może mieć również przełożenie na życie zawodowe, gdyż coraz częściej można spotkać się z podobnymi badaniami mającymi miejsce w procesie rekrutacji. Narzędzia te służą korporacjom do sprawdzania, czy dany kandydat odznacza się cechami niezbędnymi do obejmowania określonego stanowiska.
Testy, których używam w diagnozie osobowości:
– Minnesocki Wielowymiarowy Inwentarz Osobowości – 2 (MMPI-2),
– Inwentarz Osobowości NEO-PI-R,
– Inwentarz Osobowości NEO-FFI,
– Lista Przymiotnikowa ACL,
– Kwestionariusz Osobowości Eysencka EPQ-R,
– Test Niedokończonych Zdań Rottera (RISB),
– SCID I – Ustrukturalizowany Wywiad Kliniczny do Badania Zaburzeń z Osi I DSM-IV-TR,
– SCID II – Ustrukturalizowany Wywiad Kliniczny do Badania Zaburzeń Osobowości z Osi II DSM-IV.
